پالادیوم

پالادیوم چیست؟

پالادیوم یا پالادیم فلزی گران‌بها و به رنگ خاکستری - سفید و درخشان است که مانند پلاتین مکمل رنگ خالص الماس است. این فلز کمترین چگالی و کمترین نقطه ذوب را در بین فلزات گروه پلاتین (پلاتین - پالادیوم - رودیوم - روتنیوم - ایریدیوم - اوسمیوم) دارد. چگالی کمتر پالادیوم سبب می‌شود که در دست بسیار سبک‌تر باشد و این سبکی به آن اجازه می‌دهد تا برای تنظیمات کاملاً دقیق استفاده شود. ریشهٔ کلمه پالادیوم از کجاست؟ این فلز چه کاربردهایی دارد؟ فواید و معایب پالادیوم چیست؟ آیا پالادیوم با طلای سفید پالادیوم و نقره استرلینگ پالادیوم تفاوت دارد؟ علائم شناخته شده پالادیوم کدام‌اند؟ در ادامه به بررسی این نکات می‌پردازیم.

 کشف پالادیوم و ریشه‌یابی کلمه پالادیوم

پالادیوم در سال 1803 توسط شیمی‌دان انگلیسی به نام ویلیام هاید ولاستون کشف شده است. در گذشته اصطلاح پالادیوم برای اشاره به هر چیزی که ایمنی و امنیت را فراهم می‌کرد؛ استفاده می‌شد. نام پالادیوم از سیارک پالاس گرفته شده است و ریشه کلمه پالاس از اساطیر یونانی و رومی آمده است. داستانی یونانی در مورد الهه آتنا بیان شده است که پالاس را کشت؛ داستان از این قرار است که آتنا و پالاس در باغ مشغول بازی بودند و زئوس بین دو دختر ظاهر شد و حواس پالاس را پرت کرد، نیزه آتنا به سمت او آمد و بنابراین آتنا به طور تصادفی و غیرعمد پالاس را کشت؛ آتنا بسیار اندوهگین و پشیمان بود و از همان لحظه نام خود را به پالاس آتنا تغییر داد تا پالاس همیشه در یادها بماند.

       ویلیام هاید ولاستون              

کاربردهای پالادیوم چیست؟

 1- امروزه بیشترین کاربرد پالادیوم در مبدل‌های کاتالیزوری است.

 2- پالادیوم در جواهرسازی کاربرد دارد.

 3- پالادیوم در صنایع خودروسازی و فناوری کاربرد دارد.

 4- پالادیوم برای ساخت فلوت‌های حرفه‌ای عرضی (کنسرت یا کلاسیک) استفاده می‌شود.

 5- نوارهای تست قند خون

 6- شمع‌های هواپیما

 7- ابزار جراحی

 8- تماس‌های الکتریکی

 9- دندانپزشکی

 10- ساعت سازی

 11- عکاسی

برخی ویژگی‌های پالادیوم:

 مزایا و فواید پالادیوم چیست؟

1- پالادیوم در دماهای معمولی توسط جو کدر نمی‌شود. در نتیجه فلز پالادیوم و آلیاژهای آن به عنوان جایگزینی برای پلاتین در جواهرات و در تماس‌های الکتریکی عمل می‌کنند.

2- رنگ روشن پالادیوم، برخلاف طلای سفید به‌مرورزمان محو نمی‌شود و نیازی به آبکاری مجدد ندارد و رنگ روشن آن برای همیشه پایدار است.

3- پالادیوم در برابر خط و خش سخت و مقاوم است؛ اما با این حال امکان خراش است.

4- پالادیوم مانند طلا چکش خوار است و به آسانی می‌توان آن را به طرح‌های مختلف و جذاب تبدیل کرد.

5- پالادیوم واکنش آلرژیک ایجاد نمی‌کند؛ زیرا حاوی نیکل نیست؛ بنابراین این فلز برای مبتلایان به آلرژی ایده‌آل است.

6- پالادیوم ارزان‌تر از پلاتین است.

معایب و مضرات پالادیوم چیست؟

1- پالادیوم بسیار نادر است و حدود 15 برابر کمیاب‌تر از پلاتین است.

2- پالادیوم برای ساخت حلقه نامزدی استفاده می‌شود؛ اما به دلیل کمیاب بودن این فلز، طرح‌های کمی از حلقه، از جنس پالادیوم وجود دارد.

3- به دلیل اینکه پالادیوم سخت‌تر از پلاتین است، صیقل دادن یا ساخت جواهرات با استفاده از پالادیوم برای جواهرسازان سخت‌تر می‌باشد.

4- در مراحل اولیه ساخت جواهرات پالادیوم، فناوری خیلی کامل نیست و جواهرات پالادیوم نیز به راحتی شکسته می‌شوند و یا پس از جوشکاری علائم خاکستری و سیاه وجود خواهد داشت.

 آیا تفاوت پالادیوم با طلای سفید پالادیوم و نقره استرلینگ پالادیوم را می‌دانید؟

لازم به ذکر است که گاهی اوقات در زمان جستجوی جواهرات پالادیوم با فلزاتی مثل طلای سفید پالادیوم یا نقره استرلینگ پالادیوم روبرو می‌شوید. اینها به آلیاژهای طلای سفید یا نقره که دارای مقدار قابل توجهی پالادیوم هستند اشاره دارد؛ بنابراین این را با آلیاژهای پالادیوم اشتباه نگیرید. این فلزات نسبت به پالادیوم جامد بسیار ارزان‌تر هستند اما می‌توانند از سایر آلیاژهای طلای سفید یا نقره ارزشمندتر باشند.

 علائم شناخته شده پالادیوم کدام‌اند؟

 یک قطعه جواهر به مهرهای شناسایی خاصی نیاز دارد که این فلز را از سایر فلزات متمایز کرده و به راحتی بتوان آن را شناسایی کرد. در مجموع باید بدانید که تنها 4 فلز (طلا - نقره - پلاتین - پالادیوم) نیاز است که علائم مشخص داشته باشند. همین واقعیت سبب می‌شود که پالادیوم به عنوان یک فلز گران‌بها شناخته شود. علائم شناخته شده پالادیوم 500، 950 و 999 است که سطح خلوص فلز را نشان می‌دهد. برای مثال، یک قطعه جواهر پالادیوم با علامت 500، به این معنا است که 50% از آلیاژ از پالادیوم تشکیل شده است.

 سخن آخر:

 پالادیوم نیز مانند دیگر فلزات، فواید بسیاری دارد و در صنایع مختلف کاربرد دارد. در این مقاله سعی داشتیم خلاصه‌ای از نکات مهم و کاربردی در مورد کشف، کاربردها، مزایا و معایب پالادیوم و... را در اختیار شما خوانندگان گرامی قرار دهیم.